Świadectwo energetyczne to dokument, który zawiera informacje o tym, jakie jest zapotrzebowanie danego budynku na energię potrzebną do ogrzewania i wentylacji, klimatyzacji, podgrzania wody oraz oświetlenia. Przepisy unijne określają, kto i w jakich sytuacjach będzie potrzebował takiego dokumentu.
Zgodnie z nowymi przepisami w określonych sytuacjach posiadanie świadectwa energetycznego będzie obowiązkowe. Sam dokument nie jest jednak niczym nowym i wprowadzony został już w 2014 roku na mocy ustawy o charakterystyce energetycznej budynków. Ustawa ta opisuje zasady sporządzania i przekazywania świadectw charakterystyki energetycznej budynków.
Obowiązkowe sporządzanie i przekazywanie świadectwa energetycznych ma zwiększać świadomość społeczeństwa w zakresie budownictwa efektywnego energetycznie oraz promować rozwiązania, które pomagają oszczędzać energię w budynkach. Informacje zawarte w tym dokumencie umożliwiają właścicielowi lub użytkownikowi budynku określić, jaki będzie przybliżony koszt utrzymania nieruchomości związany ze zużyciem energii. Zyskuje on wiedzę o tym, jaka ilość energii jest potrzebna do ogrzewania danego budynku, zapewnienia wentylacji, przygotowania ciepłej wody użytkowej, chłodzenia, a w przypadku budynków niemieszkalnych również oświetlenia.
Z dniem 28 kwietnia 2023 roku zaczną obowiązywać przepisy znowelizowanej ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy Prawo budowlane. Zgodnie z nowymi przepisami, w sytuacji, gdy budynek lub lokal będzie sprzedawany, lub wynajmowany, należy przekazać nabywcy lub najemcy świadectwo energetyczne. Jeśli wykorzystujemy budynek lub mieszkanie na własny użytek i nie zamierzamy go sprzedawać ani wynajmować, wówczas nie mamy obowiązku posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej.
Obowiązek posiadania świadectwa energetycznego dotyczy także budynków o powierzchni użytkowej przekraczającej 250 mkw., które zajmowane są przez organy wymiaru sprawiedliwości, prokuraturę lub organy administracji publicznej, w których obsługiwani są interesanci, a także dla budynków o powierzchni powyżej 500 mkw., w których świadczone są usługi dla ludności. W tego typu budynkach świadectwo powinno zostać umieszczone w widocznym miejscu. Świadectwo energetyczne będzie trzeba również dołączyć do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub do wniosku o pozwolenie na użytkowanie. Obowiązek ten nie dotyczy domów o powierzchni nieprzekraczającej 70 mkw. zabudowy, które wykorzystywane będą do własnych celów mieszkaniowych.
W przypadku sprzedaży lub najmu nieruchomości świadectwo charakterystyki energetycznej będzie można przekazać nabywcy lub najemcy w formie papierowej, lub elektronicznej. Fakt przekazania dokumentu powinien zostać odnotowany w akcie notarialnym. Niewywiązanie się z obowiązku przekazania świadectwa energetycznego podlega karze grzywny. Świadectwo ważne jest przez 10 lat od dnia jego sporządzenia lub krócej, jeśli przeprowadzone zostaną roboty budowlane, które wpłyną na charakterystykę energetyczną budynku lub jego części, takie jak np. docieplenie budynku, wymiana okien czy zmiana źródła ciepła.
