Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów opracował projekt nowelizacji ustawy o kredycie konsumenckim, który znacząco zmienia zasady funkcjonowania rynku pożyczek i kredytów. Głównym celem jest zwiększenie bezpieczeństwa konsumentów i dostosowanie przepisów do unijnych dyrektyw. Zmiany obejmują nie tylko sposób oceny zdolności kredytowej, ale też zasady reklamowania kredytów oraz obowiązki informacyjne instytucji finansowych.
Reklama kredytu pod lupą
Jedną z najbardziej widocznych zmian będzie nowe podejście do reklamy kredytów konsumenckich. Koniec z hasłami sugerującymi, że pożyczka poprawi standard życia. Reklamodawcy zostaną też zobowiązani do jasno sformułowanego ostrzeżenia, że zaciągnięcie kredytu wiąże się z kosztami. Informacja ta musi być łatwo dostrzegalna lub dobrze słyszalna.
Jednak to nie wszystko. Przed zawarciem umowy kredytowej, klienci mają otrzymywać uproszczone i bardziej przejrzyste informacje – najważniejsze dane mają znaleźć się już na pierwszej stronie formularza. Jeśli kredytodawca dostarczy dane krócej niż 24 godziny przed podpisaniem umowy, będzie musiał przypomnieć klientowi o jego prawie do odstąpienia od niej.
Zniesienie limitu kwotowego
Projekt przewiduje zniesienie obowiązującego obecnie progu 75 tys. euro, powyżej którego ustawa nie miała zastosowania. Oznacza to, że każda umowa o kredyt konsumencki, niezależnie od jej wysokości, będzie podlegać tym samym zasadom ochrony.
Nowością będą także tzw. „odpowiednie wyjaśnienia”, czyli dodatkowe informacje, które pomogą klientowi ocenić, czy dana oferta rzeczywiście odpowiada jego potrzebom i czy jest świadomy konsekwencji ewentualnego braku spłaty. To działanie ma zwiększyć świadomość finansową i ograniczyć impulsywne decyzje kredytowe.
Większy nacisk na ocenę zdolności kredytowej
Kolejna istotna zmiana dotyczy zasad przyznawania kredytów. Udzielenie pożyczki będzie możliwe wyłącznie po rzetelnej analizie sytuacji finansowej klienta. Kredytodawcy będą musieli wziąć pod uwagę realne dochody, wydatki i inne zobowiązania – na podstawie danych proporcjonalnych do rodzaju kredytu.
W przypadku, gdy kredyt zostanie przyznany bez przeprowadzenia tej analizy, konsument zyska prawo do tzw. „kredytu darmowego”, co oznacza brak konieczności ponoszenia kosztów kredytowania. Dodatkowo klient będzie miał prawo do otrzymania przejrzystego uzasadnienia wyniku oceny jego zdolności kredytowej.
Nowe zasady dla produktów dodatkowych
Projekt ustawy przewiduje objęcie ochroną konsumencką również kart kredytowych, które często były wykorzystywane do obchodzenia limitów kosztów pozaodsetkowych. Wprowadzony zostanie także zakaz pobierania jakichkolwiek opłat przed zawarciem umowy kredytowej. Kredytodawca nie będzie mógł też oferować odpłatnych produktów niezwiązanych bezpośrednio z kredytem. Co więcej, konsument zachowa prawo wyboru ubezpieczyciela, nawet jeśli instytucja kredytowa rekomenduje własnego partnera.
Lepsze warunki wcześniejszej spłaty
Dla osób decydujących się na wcześniejszą spłatę kredytu przygotowano korzystne zmiany. Po dokonaniu spłaty, kredytodawca nie będzie mógł żądać zapłaty odsetek za okres po dniu spłaty, a rozliczenie z klientem będzie musiało nastąpić w ciągu 14 dni. Zakazane będzie również oferowanie kredytów w pakiecie z usługami niefinansowymi, które mogłyby generować dodatkowe koszty dla konsumentów.
